Sáng nay 04/1, UBND thành phố Tam Kỳ long trọng tổ chức Lễ công bố và đón nhận Bằng xếp hạng các di tích cấp tỉnh. Dự lễ có Phó Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lê Thái Bình.
Tại buổi lễ, đại diện Ban lãnh đạo thành phố Tam Kỳ đã vinh dự đón nhận Bằng xếp hạng các di tích cấp tỉnh theo Quyết định số 2540 ngày 24/11/2023 của UBND tỉnh Quảng Nam, đối với di tích mộ Thị Lang Doãn Văn Xuân (phường An Phú), mộ Thủ tài Hầu Lê Văn Thủ (phường Trường Xuân), đình làng Đoan Trai (phường Tân Thạnh), thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.
Thị lang Bộ Lễ – Cử nhân Doãn Văn Xuân người xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh Hạ, huyện Lễ Dương, phủ Thăng Hoa (nay là phường An Phú, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam). Sau khi đỗ cử nhân, ông Doãn Văn Xuân được bổ làm Hành tẩu ở bộ Lễ (năm 1820); sau làm Giáo đạo chuyên việc dạy học cho các hoàng tử con vua Minh Mạng. Một thời gian sau, Doãn Văn Xuân được bổ Hàn lâm viện Tu soạn, sung chức Thị độc, rồi Lang trung bộ Lễ. Sau khi qua đời, thi hài cụ Doãn Văn Xuân được an táng tại ấp Phú Phong, xã Quảng Phú, tổng Hưng Thịnh hạ; khoảng những năm 1940, được di dời về rừng Lăng – Quảng Phú, hiện ở tại Khối phố Phú Sơn, phường An Phú.
Danh tướng Lê Văn Thủ, quê làng Trường Xuân, tổng Chiên Đàn trung, phủ Thăng Hoa, tỉnh Quảng Nam, là hậu duệ đời thứ 10 của Bình Chiêm Triệu Quốc công Lê Tấn Trung; là thân phụ của danh tướng Lê Văn Long. Với những công lao, đóng góp cho triều Tây Sơn, ông được vua Quang Trung phong tước Hầu (Thủ tài hầu) vào năm 1789, sau khi chiến thắng quân Thanh xâm lược. Ông mất năm 1827. Hiện nay phần mộ Thủ tài hầu Lê Văn Thủ nằm trong Khu lăng mộ 2 vị tiền hiền Lê Tấn Trung, Lê Văn Long tại phường Trường Xuân, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.
Để ghi nhớ công đức của những người khai hoang lập làng, vào khoảng năm 1832 – 1835, nhân dân đã xây dựng một ngôi đình ngay trung tâm của làng. Đình làng Đoan Trai trước đây được tọa lạc trên một gò đất cao ráo, nằm ở chính giữa làng, quay mặt về hướng Đông; phía sau đình là Gò Trâm; phía bên trái là Gò Am, Gò Ngọ và Gò Mả phía trước; phía phải là khu dân cư. Đình làng Đoan Trai được xây dựng để tưởng nhớ các bậc tiền nhân đã có công khai canh, khai cư, quy dân, lập làng và cũng là nơi để duy trì các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng dân cư làng Đoan Trai.
Việc công nhận di tích lịch sử và khôi phục lại di tích, không chỉ thể hiện sự tri ân đối với các thế hệ đi trước, mà còn là “địa chỉ đỏ” có giá trị lịch sử trong việc giáo dục truyền thống yêu nước và cách mạng cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là đối với thế hệ trẻ, đồng thời góp phần phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Ngọc Trang – Phúc Lâm – Tấn Trường