Nhiều diện tích đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Phú Ninh được dự báo sẽ có nguy cơ bị bỏ hoang trong vụ hè thu năm nay do không đảm bảo nước tưới.

Lượng nước trong hồ Hố Lau hiện không đảm bảo phục vụ nước tưới cho hàng chục héc ta vụ hè thu 2018. Ảnh: VINH ANH

Người dân thấp thỏm

Bà con nông dân ở 2 thôn Ngọc Tú và Ngọc Giáp, xã Tam Dân (Phú Ninh) không khỏi băn khoăn lo lắng vì thông tin thiếu nước tưới trong vụ hè thu do nước trong hồ Hố Lau không đủ cho sản xuất. Gặp chúng tôi trên đường đi làm đồng về, ông Trần Ngọc Quân (59 tuổi, thôn Ngọc giáp) bày tỏ 3 sào đất trồng lúa vụ hè thu của gia đình có nguy cơ phải bỏ hoang. “Nhà tôi có 3 sào đất trồng lúa để ăn quanh năm. Nhưng vụ này không biết làm sao đây, nếu nước tưới không có, chắc bỏ hoang chứ làm được gì” – ông Quân nói.

Dẫn chúng tôi đi khảo sát một vòng quanh hồ Hố Lau (thôn Ngọc Giáp), Đập Đá (thôn Dương Lâm) và một vài cánh đồng trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Tân – Phó ban Nông nghiệp xã Tam Dân cho rằng, việc thiếu nước tưới trong vụ hè thu năm nay là chắc chắn và nguy cơ sẽ có nhiều diện tích bị bỏ hoang hoặc phải chuyển đổi cây trồng. Theo ông Tân, hồ Hố Lau và Đập Đá là 2 công trình chứa nước quan trọng phục vụ nước tưới cho 67ha đất nông nghiệp (hồ Hố Lau tưới cho 43ha, Đập Đá tưới cho 24ha) trên địa bàn. Do bị xuống cấp, hư hỏng, đang chờ sửa chữa, nâng cấp nên việc tích nước ở 2 hồ đập không đủ phục vụ cho sản xuất.

“Với hồ Hố Lau, chúng tôi dự tính vụ hè thu này chỉ đảm bảo phục vụ nước tưới cho khoảng 10ha lúa, 33ha còn lại phải chuyển sang cây trồng cạn hoặc để hoang. Với Đập Đá, lượng nước cũng chỉ đủ phục vụ cho khoảng 12ha (hiện người dân đã gieo sạ để tranh thủ nguồn nước – PV), nửa còn lại chắc phải bỏ hoang vì không chủ động được nước” – ông Tân cho biết.

Không chỉ thiếu nước phục vụ sản xuất hè thu, việc thiếu nước kéo dài còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt, kinh tế của người dân. “Ngoài cây lúa, nước từ hồ Hố Lau còn phục vụ cho sinh hoạt, chăn nuôi, tưới tiêu vườn tược… Nếu hồ chứa chậm được sửa chữa để tích nước, về lâu dài còn ảnh hưởng đến cuộc sống người dân” – ông Tân nói. Được biết, hiện chính quyền xã Tam Dân xây dựng phương án chuyển đổi cây trồng vụ hè thu, đồng thời kiến nghị UBND huyện hỗ trợ người dân về giống, phân bón cho người dân. Với những diện tích bị bỏ hoang, đề nghị hỗ trợ lương thực cho người dân, nhất là vào mùa mưa bão cuối năm.

Triển khai nhiều giải pháp

Theo Phòng NN&PTNT huyện Phú Ninh, vụ đông xuân 2018, giá trị sản xuất đạt 62,04% kế hoạch năm (ước đạt hơn 641 tỷ đồng), trong đó trồng trọt hơn 250 tỷ đồng. Vụ hè thu năm nay, huyện phấn đấu đạt sản lượng lương thực cây có hạt  22.550 tấn, trong đó lúa 17.955 tấn (3.150ha). Ngành nông nghiệp huyện dự báo, khả năng vụ hè thu năm nay sẽ thiếu nước sản xuất, đòi hỏi phải áp dụng đồng bộ các biện pháp phòng chống hạn và nhiễm mặn vùng hạ lưu; triệt để tiết kiệm nước tưới… Nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, huyện Phú Ninh chỉ đạo vụ hè thu năm nay chỉ sạ cấy những giống có thời hạn sinh trưởng dưới 105 ngày để đảm bảo thu hoạch xong trước ngày 5.9.2018, chậm nhất ngày 10.9.

Theo Phòng NN&PTNT huyện, lịch gieo sạ sẽ bắt đầu từ ngày 20.5 đến 5.6.2018. Trong khi đó, Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện cho biết, để bảo vệ tốt sản xuất vụ hè thu, các địa phương cần hướng dẫn cho người dân phải vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ, rải vôi (20 – 30kg/sào), cày đất phơi ải sớm để tiêu diệt cỏ dại, mầm mống sâu bệnh trong đất, làm cho gốc rạ mau hoai mục, tạo điều kiện cho đất tơi xốp. Trung tâm cũng khuyến cáo bà con nông dân nên sử dụng giống kỹ thuật để gieo sạ, không sử dụng thóc thịt làm giống.

Ông Võ Thanh Anh – Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phú Ninh cho biết, để chuẩn bị cho sản xuất vụ hè thu, ngành nông nghiệp đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn trực tiếp cho người dân ở 11 xã, thị trấn trên địa bàn về các nội dung liên quan như lịch thời vụ, giống, kỹ thuật… Huyện cũng chỉ đạo các địa phương ra quân nạo vét, sửa chữa kênh mương thủy lợi; tổ chức diệt chuột, ốc bươu vàng… Liên quan đến vấn đề thiếu nước sản xuất tại hồ Hố Lau (Tam Dân), ông Anh cho biết huyện đang chỉ đạo xã sớm xây dựng phương án chuyển đổi cây trồng để báo cáo.

Theo phương án xã đề xuất, huyện sẽ có hướng dẫn cho địa phương và hỗ trợ cho người dân. Bên cạnh những giải pháp nêu trên, huyện cũng có hướng phát triển nông nghiệp bền vững hơn trong những năm đến. Theo đó, huyện đang chỉ đạo cho các địa phương, hợp tác xã đăng ký các dự án liên kết phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm. Việc đăng ký các dự án này tạo cơ sở để huyện sớm phân bổ nguồn kinh phí hỗ trợ phương tiện sản xuất, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm từ nguồn vốn sự nghiệp trung ương đã phân bổ trong kế hoạch 2018. (Nguồn: baoquangnam.vn)