Huyện Bắc Trà My có 13 xã, thị trấn, với hàng ngàn đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống. Do đặc thù miền núi, điều kiện đi lại cách trở, đời sống khó khăn, nghèo đói, kèm theo đó là những hủ tục, tập tục lạc hậu…ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển đi lên của huyện Bắc Trà My. Trong rất nhiều hủ tục, tập tục lạc hậu đó, có một vấn nạn đã tồn tại dai dẵng hàng trăm năm nay và chưa có dấu hiệu dừng lại: đó chính là nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào dân tộc thiểu số.
Năm nay vừa tròn 20 tuổi, song em Hồ Thị Phượng dân tộc Cadong ở xã Trà Ka, huyện Bắc Trà My đã có 4 đứa con, đứa lớn nhất năm nay 4 tuổi và đứa nhỏ nhất mới sinh được gần 1 tuổi. Chính vì lấy chồng sớm, Phượng phải bỏ học giữa chừng, chưa có kiến thức làm vợ, làm mẹ, thế mà 4 năm có chồng Phượng liên tục sinh 4 đứa con nheo nhóc và hậu quả là những đứa con của Phượng ốm yếu, suy dinh dưỡng nặng. Còn bản thân Phượng thì đau ốm triền miên. Em Hồ Thị Phượng, Thôn 1 xã Trà Ka, huyện Bắc Trà My cho hay: Vợ chồng em đi làm nương, làm rẫy, không biết cách chăm sóc con, con được 1 tuổi nhưng có được 9kg.
Hồ Thị Phượng chỉ là một trong hơn 100 trường hợp kết hôn sớm hay còn gọi là tảo hôn ở huyện vùng cao Bắc Trà My. Trong rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tảo hôn ở huyện Bắc Trà My tăng cao, thì nguyên nhân chính đó là: Phong tục, tập quán của đồng bào dân tộc Cadong còn tồn tại và ăn sâu trong nhận thức của người dân từ nhiều đời nay. Đối với người Cadong, việc kết hôn chủ yếu được thực hiện theo phong tục, tập quán; việc lấy vợ, lấy chồng chỉ cần sự đồng ý của những người đứng đầu trong làng hoặc của cha mẹ hai bên nam nữ và sự chứng kiến của gia đình, họ hàng, làng xóm. “Nhận thức về hôn nhân ở một số vùng, đặc biệt là vùng cao còn hạn chế, bên cạnh đó còn một số thôn thường sống gần nhau, ví dụ như nóc Xơ rơ, thôn 8 xã Trà Bui, nhà cách nhà sát nhau, việc học hành còn hạn chế, còn tình trạng bỏ học nên nhận thức về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống có mặt hạn chế” – theo ông Nguyễn Đình Tiên, Phó phòng dân tộc huyện Bắc Trà My.
Nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đang diễn biến ngày một phức tạp ở huyện Bắc Trà My và nó đang gây ra những hệ lụy hết sức nghiêm trọng. Chính vì thế, công tác tuyên truyền, vận động để bà con nơi đây xóa bỏ hụ tục lạc hậu này là vô cùng cần thiết để những cặp vợ chồng không còn phải sống trong cảnh đói nghèo, tương lai của những đứa trẻ sinh ra sẽ được đảm bảo.
Tấn Sỹ